door Kristel Balcaen

Lang vooraleer kransen deel uitmaakten van onze kerstdecoratie, had de vorm al een symbolische betekenis in verschillende culturen, zoals in Mesopotamië, Perzië, het oude China, bij de Etrusken, de Grieken en de Romeinen. Kransen stonden er voor oneindigheid, voor de kringloop van het leven, voor kracht, vreugde, eer en overwinning.
De gewoonte om groenblijvende kransen als winterversiering te gebruiken daarentegen, zou een stuk recenter zijn en uit Noord- en Oost-Europa stammen. Historici gaan ervan uit dat de Duitsers begonnen zijn met de traditie om kerstbomen in hun huizen te plaatsen. Die werden vaak bijgeknipt om in de kamer te passen, in functie van veiligheid bij brandende kaarsjes, of gewoon om er op z’n mooist uit te zien met de gekozen ornamenten. Die overschotten werden dan tot kransen gevlochten.
Hier bij ons thuis zijn we sinds een aantal jaar gestopt met het zetten van een traditionele kerstboom.
We hadden oorspronkelijk de intentie om de bomen achteraf in de tuin te planten, en het jaar erna  opnieuw uit te graven. Maar dat bleek in de praktijk niet handig. Dus kwam er telkens een nieuwe boom, en een mens kan er maar zoveel planten in een stadstuintje… Dus als meer ecologische oplossing – en omdat we heel pragmatisch zijn – versieren we nu onze binnenshuis overwinterende citroenboom met lichtjes, of één van de grotere chiliplanten. En die leveren geen knipsels om tot kransen om te toveren.
Wat we wél altijd in overvloed hebben, zijn wijnkurken. En na een reeks leuke afbeeldingen van knutselarijen met kurken te zien, ontstond vorige winter het idee om een decoratieve krans te maken van onze warm gekoesterde wijnherinneringen. En zo geschiedde.

Het enige dat je nodig hebt:

• een krans
  Ik gebruikte voorgevlochten strokransen met een diameter van 35 cm. Je vindt ze online, in tuincentra, hobby-, bloemen- of knutselwinkels. Of als je handig bent, kan je er uiteraard zelf één maken. Ze bestaan ook in riet, piepschuim, oasis en allerlei andere materialen. Stro kreeg mijn voorkeur omdat het een natuurlijk materiaal is, en qua kleur goed aansluit bij dat van de kurken. Op die manier vallen de openingen tussen de kurken minder op.
• een lijmpistool
  Ik heb me hiervoor gewoon online een basisversie van een lijmpistool aangeschaft, gebaseerd op de positieve beoordelingen. Het kostte nog geen 20 euro, en werkt goed.
• allerhande decoratiemateriaal
  Deze zijn optioneel. Je kan gewoon een eenvoudige krans maken met kurken, zonder versiering. Maar ik heb zelf de neiging om allerlei linten, strikken en prulletjes van geschenkverpakking bij te houden, met het idee dat die ooit nog wel eens van pas zullen komen. Het is een familiegewoonte die ik maar moeilijk kan afschudden, en die hier voor een keer heel nuttig is gebleken…
• plastic, karton of kranten om je werkblad te beschermen
  Lijmpistolen lekken vaak wat, dus bedek zeker het oppervlak waar je aan de slag gaat.
  Gebruik bij voorkeur meerdere lagen, want hete-lijmdruppels smelten makkelijk door enkele lagen plastic.
• en, het belangrijkst van allemaal: een voorraad wijnkurken!
  Voor deze krans van 35 cm heb ik er ongeveer 100 gebruikt, voor één laagje. Sommige
  kransenknutselaars plaatsen meerdere lagen kurken boven elkaar, organiseren ze netjes opgelijnd naast elkaar, of kleven ze rechtopstaand zoals de stekels van een egel. Dan heb je uiteraard meer kurken nodig.

Laat me je geruststellen: dit is ongelooflijk makkelijk, én leuk om te doen. Ik ben geen handige Henriëtte of ervaren knutselaar, dus als ik dit kan, kan letterlijk iedereen het. Begin met de kurken te sorteren, best op lengte. Op die manier heb je keuze tijdens het opbouwen, in functie van de plaatsing of de opening die je wil vullen. Zelf heb ik de mooiste kurken (en die waar ik de mooiste herinneringen aan heb) apart gehouden, zodat ik die een prominente plaats kon geven op de krans.
En vanaf dan is het een eenvoudig proces, een beetje zoals het maken van een puzzel, maar één waarbij alle stukken zowat overal passen. Jij kiest waar je een bepaalde kurk wil, of welke goed bij een andere past – visueel of omwille van het bijhorende verhaal. Bekijk elke kurk nog even van alle kanten, zodat zeker de mooiste zijde naar boven kijkt. Doe daarna wat lijm op de achterkant, druk stevig aan, wacht enkele seconden tot die goed vastzit, en op naar de volgende.
Een tip: probeer té grote openingen tussen de kurken te vermijden, of je krans zal er wat magertjes uitzien. Kleine gaten zijn geen probleem – die kan je achteraf makkelijk opvullen of verbergen met linten, strikken, dennenappels, toefjes groen, gedroogde bloemen, decoratieve bessen, of wat je maar wil.
Het eindresultaat hing de ganse vorige winter aan onze voordeur en is nog steeds in uitstekende staat. Binnenkort halen we hem trouwens terug uit het bubbeltjesplastic; hij kan zeker nog een winter mee.

Ik vond deze rustieke, organische ‘look’, waarbij je de kurken bijna willekeurig, in verschillende richtingen kleeft, het leukst. Maar zoals ik eerder al aangaf, kan je allerlei verschillende stijlen maken: van nette cirkels (horizontaal of verticaal) tot zigzag- of visgraatpatronen, spiraalvormen, of de rechtopstaande stekels van een egel. Of in plaats van een ronde krans, maak je er één in hart- of stervorm. Leuk is ook om met de gekleurde onderkant van rode-wijnkurken te spelen, en die naar boven te laten wijzen, al dan niet in verschillende kleurbanden.
Wil je extra inspiratie opdoen: kijk even online op Pinterest. Als je daar de zoekterm ‘cork wreath’ ingeeft, vind je honderden voorbeelden, gaande van heel eenvoudige tot griezelig complexe creaties.

Lukt dit ook met champagnekurken?

Uiteraard wou ik ook testen of dit lukt met de meer champignonvormige champagnekurken. Daarvan hebben we er namelijk ook een pak…
En ja hoor, de volgende dag kwam een tweede krans tot stand. Eentje vol mooie herinneringen aan het vieren van de kleine en grote vreugdes van het voorgaande jaar. Alleen maar met echte champagnekurken uiteraard, want zoals we weten: champagne komt enkel uit Champagne!