Wijn proeven in coronatijden

Wijn proeven in clubverband is in tijden van corona niet eenvoudig. Er zijn lijvige draaiboeken waarmee men rekening houdt en er is het gezond verstand om voor een hobby geen overbodige risico’s te nemen. Zeker in commanderijen waar nogal wat leden tot de risicogroep van 65+ behoren, kan dit voor hoofdbrekens zorgen bij de bestuursleden.
Maar misschien valt het allemaal nog wel mee? Of vinden we creatieve oplossingen om toch wijn te kunnen proeven onder vrienden? Via een online bevraging zochten we het uit.

Activiteit sinds maart 2020
Een goede helft van de commanderijen geeft aan dat ze sinds maart 2020, het begin van de crisis, geen activiteiten meer heeft georganiseerd. Een derde heeft nog wel activiteiten gehouden en zelfs fysieke, terwijl 15% zich beperkt heeft tot virtuele proeverijen.
Gezien het normale verloop van een gildejaar, dat traditioneel loopt van pakweg oktober tot ergens half mei, is dat niet verbazingwekkend. Velen zullen er allicht op gerekend hebben dat ze een proeverij nog naar het najaar zouden kunnen verschuiven.

De maatregelen in acht genomen
De nodige maatregelen stipt opvolgen is belangrijk, want niemand wil het op zijn geweten hebben dat de club een bron van besmetting blijkt. Minder dan de helft van de commanderijen die fysiek samenkwam, gaf aan dat ze het naleven van die maatregelen zeer moeilijk vond. Bij de overige klinkt het dat dat nog wel allemaal meeviel.

Gildejaar 2020-2021

Belangrijk is natuurlijk de toekomst. Starten we een nieuw gildejaar op of niet?
1 commanderij gaf aan dat niet te zullen doen en een sabbatjaar in te lassen. 9 commanderijen starten opnieuw op maar met een beperkt programma, terwijl 14 terug opstarten met het nagenoeg volledige programma. 9 andere commanderijen twijfelen nog.

Ledenaantal

Proeverijen organiseren, allemaal goed en wel. Maar zullen de leden ook lid blijven?
Ongeveer 40% denkt dat het ledenaantal min of meer stabiel blijft. Meer dan een kwart verwacht een lichte daling (5 tot 15%) en nog eens een goed kwart verwacht zelfs een sterke daling van 15% of meer.
Niemand verwacht een stijging van het ledenaantal. Nochtans weet ik enkele commanderijen die vlotjes nieuwe leden aantrekken. Maar dat lijkt dan een compensatie voor anderen die afhaken.

Maatregelen om proeverijen te kunnen houden
Enkele maatregelen om toch proeverijen te kunnen houden liggen voor de hand of zijn zelfs noodzakelijk. Meer dan driekwart overweegt een grotere zaal te zoeken zodat de afstandsregels gerespecteerd kunnen worden. 40% denkt eraan om virtuele proeverijen te houden, al heeft maar 12% dit ook ingepland. Een kwart zegt om in kleinere groepen te zullen samenkomen en heeft dat ook al op de agenda staan.

Op deze vraag werd nogal wat commentaar geleverd. Op vele plaatsen is de capaciteit van de zaal beperkt en werkt de commanderij dan ook met voorinschrijvingen zodat die capaciteit optimaal benut kan worden. Een grotere zaal is niet altijd mogelijk, logistiek dan wel financieel.
Een kleine maar belangrijke maatregel is het voorzien van individuele spuwbakjes, bijvoorbeeld wegwerpkoffiebekers. Misschien niet zo ecologisch, maar gezondheid primeert nu eventjes. Nog zo een kleine maatregel: zorg voor een goede taakverdeling zodat beweging in de proefruimte tot een minimum beperkt wordt.

Een alternatief is om de groep op te splitsen in meerdere groepen en elke proeverij dus twee keer of meer te houden.

Virtuele proeverijen stuiten op de schermmoeheid van velen, maar ook op het feit dat een proeverij toch ook altijd een beetje sociaal contact inhoudt.

Goed om te horen is dat verschillende commanderijen expliciet aangeven dat ze de richtlijnen opvolgen die de Vlaamse Wijngilde gebundeld heeft op de website.

Creatieve ideeën voor alternatieven
Flessen bij de leden thuisbezorgen en daarmee een virtuele proeverij houden is een idee dat verschillende commanderijen hebben geprobeerd. Al dan niet met hapjes, bijvoorbeeld met een Provençaals thema.

De moed erin houden en vooral het contact niet laten verwateren met een nieuwsbrief waarin teruggeblikt wordt op voorbije avonden, of met interviews met leden, en een rubriek met tips voor nieuwelingen.

Bij goed weer kan een proeverij buiten en dan is er heel wat minder gevaar. Waarom geen wijnwandeling waar je op verschillende plaatsen een glaasje aangeboden krijgt?

Het meest creatieve idee: een flessenketting waarbij 1 persoon begint en bij een ander lid een fles wijn aflevert. Uiteraard coronaproof. De persoon die de fles ontvangt, levert op zijn beurt weer een fles af bij een volgend lid. Op een paar weken tijd heeft iedereen een verrassingsfles en kunnen indrukken uitgewisseld worden via een interactieve zoom of misschien gewoon via WhatsApp. Het bestuur kan coördineren door de “ketting” samen te stellen zodanig dat die zo kort mogelijk is.

Kortom, ondanks de moeilijke omstandigheden en de strenge voorschriften blijft de Vlaamse Wijngilde springlevend. Hou het gezond en veilig, maar laat je je hobby niet afnemen! Tot hopelijk gauw op een evenement van de Vlaamse Wijngilde.

Peter Doomen
Nationaal Wijnmeester.

Deelnamegraad en verwerking resultaten
Deze enquête werd afgenomen begin oktober 2020, dus nog voor de verstrengde maatregelen werden aangekondigd. De verwerking van de resultaten gebeurde echter voor de nieuwe spelregels voor het verenigingsleven geschreven werden – het is op dit moment dus nog niet duidelijk wat precies de impact van die regels zal zijn.

Van één persoon kreeg ik 2 antwoorden: ik heb dan de laatste overgehouden, aannemende dat men zich wilde corrigeren.
Van sommige commanderijen kreeg ik, ondanks uitdrukkelijke vraag dit niet te doen, meerdere antwoorden. Ik heb dan het antwoord van de voorzitter als meest gezaghebbend genomen.
1 persoon gaf aan dat hij in eigen naam antwoordde. Dat antwoord heb ik in de deze resultaten weggelaten aangezien we wilden weten hoe de commanderijen zich als club gedragen.

Al bij al hield ik zo van de 39 ingestuurde antwoorden 33 antwoorden over (op een totaal van 42 commanderijen, dus 78%). Ik vermoed dat dit representatief is voor de hele populatie, al kunnen de niet-respondenten mogelijk wel die commanderijen zijn die beslist hebben om niet op te starten dit gildejaar.