Rhône 2005: proefnotities
Rhône 2005: Degustatienota’s en oogstberichten
door Simonne Wellekens
Meer dan duizend wijnen in zeven dagen
Meer dan duizend wijnen proeven in zeven dagen, een harde klus. De meeste wijndrinkers trekken bij dit soort proeverijen onmiddellijk de wenkbrauwen op. Je ziet en voelt ze zo denken, dit is onmogelijk, dit is nagenoeg waardeloos. Een opzet als deze is inderdaad bestemd voor deskundige proevers, die de geschiedenis van de streek en het imago gedurende jaren volgen, de nodige kennis en ervaring hebben vergaard en een wijn analytisch kunnen benaderen. Een vereiste bij dit soort van proeverijen, is dat je een duidelijk inzicht hebt over wat intrinsieke kwaliteit betekent, vooral omdat alle gepresenteerde wijnen niet af zijn. De meeste wijnen rijpen nog minstens een half jaar op houten vaten, anderen zijn nauwelijks vergist. Wie niet over een gezond beoordelingsvermogen beschikt, waagt zich beter niet aan een dergelijke inspanning. Inter-Rhône, als organisatoren van deze primeur proeverij, levert goed werk. Zij zorgen voor de nodige logistiek en technische ondersteuning. Een klein groepje (twee tot drie) wijnjournalisten proeven samen met gediplomeerde wijningenieurs iedere appellation. Per AOC worden personaliteiten van de diverse syndicaten uitgenodigd om na de blindproef de klimatologie en het verloop van de vinificatie binnen de streek in detail te bespreken. Nadien worden telkenmale de resultaten met enkele wijnbouwers doorgenomen. Over de ernst van de proeverij kan hier niet worden getwijfeld. Het is verre van mijn bedoeling onmiddellijk iedere geproefde wijn te bespreken en met een cijfer te beoordelen, integendeel. Gezien de wijnen op zijn vroegst begin volgend jaar de markt zullen binnensluipen, wil ik enkel een beeld opwerpen van de bekomen resultaten. Hoewel een definitieve uitspraak voorbarig is, kan algemeen gesteld worden dat het verhaal uit Bordeaux ook geldt voor de Rhônevallei. De jaargang is homogeen. Een warm en droog klimaat met veel zon overdag. Koude nachten brachten evenwicht in de druiven. Een gemakkelijk te vinifiëren jaar aldus de wijnbouwers. Het klimaat nivelleert de grote verschillen. Meer dan ooit bepaalt het Franse terroir de typische karakteristieken. Uiteraard heeft finaal de wijnbouwer de touwtjes in handen.
De Noordelijke Rhône
De grote meerderheid rode wijn toont een diepe donkere intense kleur, heeft een expressief aroma met geuren van mooi vers fruit, viooltjes, leder en kruiden. Syrah is sappig en fris, en vooral fenolisch rijp. De eerste stalen zijn materierijk en kennen een gebreidelde structuur. Tannine is rijkelijk present, rijp en niet verdrogend zoals vaak in vorige jaargangen het geval was. Hier en daar flirten sommige wijnbouwers met de rijpheid van de bessen en duiken toetsen van overrijpheid op. Alcohol daarentegen is mooi ingewerkt zodat een puike frisheid bewaard blijft. Je kan de wijnen duidelijk in twee scholen indelen: de vlotte romantische stijl met het accent op elegantie en soepelheid, en de door een stevige textuur getekende bewaarwijnen. Cornas tekent voor voortreffelijke rijpe wijnen, tegelijk elegant, zacht en sappig te wijten aan een schitterend evenwicht tussen elementen als tannine, zuren, fruit en alcohol. Rasecht met de typerende eigenschappen van de appellation. De witte wijnen zijn eerder wisselend en kennen binnen de diverse appellations meer verschillen. Algemeen is er voldoende materie aanwezig met een goede dosis aan citrusfruit en de nodige minerale accenten. Alcohol is niet altijd in balans.
De Zuidelijke Rhône
Zeer krachtig gekleurde extractrijke wijnen met een diepe paarsheid, echte kleppers. Rasechte kracht, fraaie elegantie, overvloedig fruit, imposante structuur, alles is aanwezig in superlatieven. Bovendien maakt een grootste lengte dat de structuren nog lang blijven doorzinderen. Vooral Gigondas snoert de mond met pakken tannine. Opnieuw dringen zich twee stijlen op, de vlotte toegankelijk te rijpe (?) stijl en de stevige monstrueuze krachtpatsers waar een bom fruit tannine toedekt en voor evenwicht zorgen samen met een fraaie zuurheid. Concurrerend met Gigondas is Vacqueyras dat met de oogst van 2005 zich weet te profileren als klasse wijn waarbij vooral veel fruit, goed ingewerkte alcohol en tannine, een rijpe textuur en fluwelige elegantie bekoren. Wetende dat deze wijnen ook nog een interessante prijs hebben, zijn dit alvast mooie perspectieven. In Chateauneuf-du-Pape wordt een fraaie concentratie nagestreefd. Het geheel is samen te vatten in een drietal stijlen. Een eerste categorie zoekt vooral elegantie en fruit en toont een verfijnde structuur. Een tweede groep is strak en eerder rustiek met meer extract en een houtdominantie. De derde categorie is ietwat te rijp op het kantje van overrijp, heeft meer donker fruit en alcohol, maar niettemin een stevige structuur en een intense lengte.
Twee nieuwe Crus
Voor het eerst wordt bijzondere aandacht geschonken aan de nieuwkomers in de cru-gemeenschap: AOC Beaumes de Venise en AOC Vinsobres. Vooral Beaumes de Venise (de rode wijnen!) zoekt nog zijn weg. Daar waar in de geur duidelijk fruit aanwezig is, blijft de smaak vaak achter. Klaar is dat men vooral gezocht heeft naar tannine waardoor men teveel extraheerde en de elegantie zoek is geraakt. Een kort mondaroma volgt op een vrij ongewone vlakke aanzet, waarin de geurende fruitaccenten verdwaald zijn. In de eindfase is tannine verdrogend, wat nogmaals wijst op een te felle extractie. In Vinsobres heeft vooral de ligging van de percelen een rol gespeeld. Vooral de hoogte is belangrijk voor elegantie. Over het algemeen hebben de wijnen de nodige elegantie, hebben duidelijk minder extract. Voldoende donker fruit, structuur en potentieel combineren met kruiden en een fijne frisheid.
De Rosé
Tavel wereldbekend om zijn frisheid, evenwicht en aromatische nuances toont zich opnieuw met een mooie oogst. Een jaargang om van te genieten, plezierige wijnen met een gemiddelde fruitconcentratie, licht speels maar veel elegantie en voldoende fris. Lirac dat zowel rood, wit als rosé wijn produceert scoort het best in rood. De kwaliteit is algemeen erg heterogeen. Er zijn verleidelijke goed open fruitige wijnen, andere zijn dan weer terughoudend.
Rhône neemt revanche
De concurrentiestrijd met de wijnen uit andere delen van de wereld doet het klassieke Frankrijk wankelen. Nog nooit was er zo een competitie, nog nooit was er zoveel wijn en de variatie zo groot. In vergelijking met andere regio’s houdt de Rhône vrij goed stand. Maar ook hier wordt de spanning met de dag groter. Op zoek naar een nieuwe magisch kracht zowel qua inhoud als qua verpakking komt een mooie oogst zoals in 2005 bijzonder gelegen. De intrinsieke kwaliteit ligt hoog. Een droge lente en een normale zomer met frisse nachten, voortdurende zonneschijn, hier en daar lichte regen eind augustus begin september, en Mistral winden, zorgde voor een rijpe materie. Het noorden is wat strakker maar zuiver en doortimmerd met de nodige ingebouwde souplesse. De wijnen blijven met hun compactheid en eigenzinnig karakter trouw aan de reputatie van bewaarwijnen. Het zuiden biedt rijkelijke malse tanninerijke sappen voldoende door fruit omringd. Voegen we daar aan toe dat alcohol duidelijk onder de knoet wordt gehouden, waardoor wijnen minder zoet en meer frisheid ontwikkelen. De kaarten liggen kwalitatief hoog maar zoals eerder vermeld is dit een eerste evaluatie. Côtes du Rhône Village met en zonder vermelding van de naam van de Gemeente en ten slotte de nieuwe school verdienen ieder apart om beoordeeld te worden: dit voor een volgend nummer!